ضرورت آشنایی دانشجویان ادبیات فارسی با حوزه‌های مختلف ادبی به صورتی تخصصی و در عین حال ساده و دلپذیر بر کسی پوشیده نیست. یکی از زمینه‌های تحقق این آشنایی آگاهی از دانش تاریخ‌نویسی و کتاب‌های مربوط به تاریخ و سرگذشت پیشینیان است. خوشبختانه تاریخ‌هایی که به زبان فارسی در دوره‌های مختلف نوشته شده به همه قلمرو زبان فارسی و نه لزوماً ایران جغرافیایی امروز تعلق دارد؛ قلمروی که از آسیای صغیر (آناتولی یا ترکیه فعلی) و صفحات غرب و جنوب غرب و مرکز ایران کنونی تا خراسان تاریخی و آسیای میانه و شبه‌قاره هند را دربر می‌گیرد. در بخش معرفی و انتخاب قطعات این کتاب، بنا بر طرح درسی که به این منظور در کمیته برنامه‌ریزی زبان و ادبیات فارسی پیش‌بینی شده بود، به تواریخ فارسی با تأکید بر تاریخ بیهقی پرداخته شده است. به دلیل محدودیت صفحات کتاب به ناگزیر از برخی از تواریخ مهم تنها نام برده و از بعضی هم قطعه یا قطعاتی کوتاه انتخاب کرده‌ایم. قبل از انتخاب قطعه هم به معرفی بسیار کوتاه هر اثر پرداخته شده تا دانشجویان با آگاهی لازم با کتاب مورد بحث روبه‌رو شوند.