فقه سیاسی: عنوانی جدید برای علمی قدیمی

به گزارش روابط عمومی «سمت»، دکتر مهدوی‌زادگان رئیس سازمان «سمت» مهمان برنامه شب‌نشینی بود. در این برنامه که با عنوان «فقه سیاسی و نقش آن در سامان اجتماع با تاکید بر اندیشه‌های شهید بهشتی» پخش شد در ابتدای برنامه دکتر مهدوی‌زادگان، تلقی میزبان برنامه از مضاف دانستن «فقه سیاسی» را نادرست دانست و تأکید کرد: «فقه سیاسی» از جمله علومی است که اگر چه عنوانش جدید است اما معنای آن از گذشته بوده است و برای فهم درست از آن باید به تعریف صحیح دست پیدا کرد. در ادامه بیان کرد: «فقها در تعریف فقه گفته‌اند علمی که در آن از احکام تکلیفی و وضعیِ مکلف سخن به میان می‌آید؛ و مکلف بر سه نوع است: فرد، جامعه و حکومت. از آنچه ناظر به حکومت است تلقی به فقه سیاسی می‌شود.»

رئیس «سمت» در ادامه به تقسیم‌بندی چهره‌های مؤثر در انقلاب و نیز امام راحل(ره) به دو تلقی قبل و بعد از انقلاب نیز اشکال کرد و در تبیین این اشکال گفت: «در تبیین آراء و نظرات چهره‌ها و شخصیت‌ها نباید آنها را از زمینه و بستر شکل‌گیری ایده‌شان انتزاع کرد؛ که اگر این رویکرد لحاظ شود به فهم درستی از اندیشه دست پیدا نخواهد شد. اگر بخواهیم شهید بهشتی را فهم کنیم، باید ایشان را در گفتمان اسلام سیاسی بررسی کنیم.» دکتر مهدوی‌زادگان در ادامه افزود: «البته جماعتی که یا خود بسیط اند یا بسیط‌ اندیش‌اند تفسیری بسیط از گفتمان اسلام سیاسی ارائه می‌دهند.»

وی در بخش پایانی صحبت خود بیان کرد: «بعد از مشروطه و شکل‌گیری پهلوی علما به این نتیجه رسیدند که با نظام عاریتی، مانند مشروطه، نمی‌توان از اسلام دفاع کرد. این رویکرد در مرحوم آیت الله شاه‌آبادی متجلی می‌شود و سپس همین تفکر در شاگرد برجسته ایشان حضرت امام(ره) متجلی می‌شود.»

علاقه‌مندان برای دیدن کامل این برنامه‌ می‌توانند اینجا را ببینند.